Dt en andere spelfouten

[krisken]

Hij schrijft onmiddellijk toch met 2xd en 2xl
2 dekens en 2 lakens hé

[bambipower]

tlijkt me maar een simpel typfoutje... De S staat naast de D op het toetsenbord. Per ongeluk een dubbelklik

[ubremoved_15739]

Achtung, Achtung, hier spricht die Rechtschreibpolizei.

Een visie als een ander...

De spellingspolitie

Als mensen vernemen dat ik Nederlands heb gestudeerd, dan gaat de discussie al snel over spelling dan wel over de verloedering van de taal. Op basis van het feit dat ik neerlandicus ben, kennen mensen mij vaak een bevoegdheid en deskundigheid toe vergelijkbaar met een soort taalpolitie.

Helaas moet ik ze meestal teleurstellen: ik ben al lang geleden gestopt met het corrigeren van anderen, zeker als het om zoiets oppervlakkigs gaat als spelling. Eigenlijk vind ik dat corrigeren ook aardig pedant, vergelijkbaar met het erop wijzen van je tafelgenoot dat hij/zij de vork verkeerd hanteert of dat hij/zij slurpt, hoe hinderlijk ook.

• Ten eerste heeft normatieve taalkunde mijn interesse niet, die ligt en heeft altijd primair gelegen bij literatuur (wat de besten schrijven) en bij de ontwikkeling van en samenhang tussen talen (waaronder het Nederlands en sinds enkele jaren ook de Romaanse talen).
• Ten tweede ben ik van mening dat spelling “slechts” een set van afspraken is, die bovendien regionaal, tijdsgebonden en sociaal bepaald is.

Aan een set van afspraken kun je je houden of niet houden, zoals het stoppen voor rood licht, of beter: je houden aan een bepaalde etiquette. Je bent als individu helemaal vrij hierin, maar je moet ook de consequenties voor lief nemen (boette resp. sociale uitsluiting). Als kunstenaar of dichter kun je redelijk ongestraft afwijken van de regels (dichters doen dat meestal volgens een eigen geraffineerd systeem of drukken hiermee chaos, rebelsheid, etc. uit, maar maken zelden per ongeluk een "fout"). Als ambtenaar ben je veel meer gebonden aan de van overheidswege vastgestelde afspraken, ambtelijke en andere formele teksten dienen in de officiële spelling opgesteld te worden.

De meeste taalgebruikers bevinden zich tussen genoemde twee extremen, zodat ze zichzelf hoogstens een beetje belachelijk maken met het niet kennen (of niet kunnen toepassen) van de regels en afspraken, of lopen een baan mis als ze dit in hun cv overtuigend laten zien. Bovendien is in sommige gevallen niet vast te stellen of het daadwerkelijk om een verkeerd toepassen van de afspraken gaat, dan wel om een slordigheidje, of wellicht zelfs een typo. Het verkeerd toepassen van de afspraken zie je vooral bij voltooide deelwoorden en andere werkwoordsvervoegingen (-d versus -t probleem), en bij stilistische gedrochten.

Andere mensen klagen graag over de verloedering van de taal en ze bedoelen dan bijvoorbeeld constructies als “hun hebben” en “hun lopen”. Vanuit normatief oogpunt is dat momenteel een taalfout (gebruik van objectsvorm waar een subjectsvorm gepast is), vanuit wetenschappelijk oogpunt heet dit “taalverandering”. Precies hetzelfde is de afgelopen honderden jaren gebeurd met “gij” versus “u”.

Tegenwoordig ervaren we “u” als een volstrekt geldige of zelfs de enige subjectsvorm (voor de kenners: 1e naamval): “u loopt”, terwijl dit oorspronkelijk een objectsvorm (voor de kenners: 3e of 4e naamval) was, bedoeld voor het meewerkende dan wel lijdende voorwerp. In vroegere tijden was het altijd: “gij loopt”, zoals nog in bepaalde, met name Zuid-Nederlandse dialecten. (Dialecten zijn vaak vergaarbakken van archaïsche taalvormen).

Zo is in de loop van de geschiedenis, met name in Germaanse talen, de veelvormigheid van verbuigingen (de talloze naamvallen - zie Latijn, het oude Grieks en het Gotisch) en vervoegingen (zoals nog in het Italiaans en Spaans) weggevallen of sterk gereduceerd. Denk aan de eenvoud van het Engels: één stam, +s bij 3e persoon enkelvoud (I walk, he/she walks, we walk, etc.) – meer hoef je niet te weten voor het vormen van de tegenwoordige tijd.

Dus nee, ik heb door mijn studie Nederlands geen speciale bevoegdheden en wellicht nog minder speciale kennis over wat “goed” of “fout” is. De geldende afspraken zijn in diverse naslagwerken na te lezen en ook ik moet die af en toe raadplegen. Dat ik als neerlandicus iets taalvaardiger zou moeten zijn dan de gemiddelde Nederlandse taalgebruiker, ligt voor de hand maar is geenszins vanzelfsprekend. Je wilt ze de kost niet geven, de slecht schrijvende neerlandici. Al ligt dat vaker op stilistisch vlak. Wat soms helpt, is een goed geheugen voor woordbeelden, of een intuïtie voor systematiek…

Deze verlichte houding neemt niet weg, dat ik er wel aan hecht dat mijn kinderen op school de goede taalmanieren bijgebracht worden, zoals wij thuis proberen ze enigszins de goede tafelmanieren bij te brengen, zodat ze zich later kunnen handhaven in verschillende sociale situaties. Een kwestie van opvoeding dus...

Bron Danny Habets: "De spellingspolitie".

[Jack Daniels]

Die mens kan dat allemaal heel goed uitleggen. Alleen weet hij blijkbaar niet dat je boete met 1 t schrijft (derde paragraaf, eerste woord na de haakjes). Misschien een goeie zaak dat hij gestopt is met anderen te corrigeren.

[bambipower]

SPELLINGVOORSCHRIFTEN ZIJN TE INGEWIKKELD


‘Spelling’ is in Nederland een beladen onderwerp. Om de zoveel jaar komt er een commissie die voorstelt de spelling te veranderen. Dan breekt er een hoop kritiek los, een zwaar bombardement met ingezonden stukken in de kranten, en worden de voorstellen schielijk ingetrokken. Ook deze nieuwe spellingrichtlijnen zijn maar een schamel restant van een reeks voorstellen die veel verder gingen. De vorige commissie wilde bijvoorbeeld de bastaardwoorden drastisch vernederlandsen. Nou ja, vernederlandsen... Het woord mythe zou voortaan gespeld moeten worden als mite. Ik had wel eens uitgelegd willen zien waarom een scholier op z'n miter moest hebben als hij miete ging schrijven, maar soit, het gaat toch niet door.

Wat mij altijd opvalt, is het bedroevende niveau van de argumenten van zowel voor‑ als tegenstanders. Ik zal er twee noemen.
Voorstanders betogen altijd dat een drastische vereenvoudiging van de spelling betekent dat scholieren minder tijd hoeven te besteden aan het leren van de spelling, dus meer tijd overhouden voor actieve taalbeheersing, en dus per saldo beter Nederlands zullen leren. Een bewijs voor deze stelling heb ik nooit gezien. Toch is zo’n bewijs heel makkelijk te leveren.
Het Fries en het Italiaans zijn talen met een gemakkelijke spelling, die dicht tegen de spreektaal aanligt. Dit in tegenstelling tot het Engels en het Frans. Neem dus 100 Friezen, 100 Italianen, 100 Engelsen en 100 Fransen, en laat ze allemaal een opstel schrijven. Stel kwaliteitscriteria op en beoordeel alle opstellen daarnaar. De spelling blijft natuurlijk nadrukkelijk buiten beschouwing. Als de stelling juist is, scoren de Friezen en de Italianen gemiddeld hoger dan de Fransen en Engelsen.
Het is mij een compleet raadsel waarom niemand die proef ooit gedaan heeft. Goed, het kost wat geld, maar dat is te verwaarlozen. En het kost wat moeite. Is het dat soms? Het is natuurlijk stukken goedkoper en gemakkelijker om maar wat te roepen...

En dan een argument van de tegenstanders. ‘Nederlanders isoleren zich internationaal als ze woorden die in iedere taal met een c worden geschreven, ineens met een k gaan schrijven.’
Goed, laten we eens kijken wat een willekeurig woord als corruptie is in een aantal andere talen die gebruik maken van het Latijnse alfabet:

Dan de tussen‑n in samenstellingen. De bestaande regeling is ingewikkeld, en dus onbevredigend. ‘Wespennest’ is met een extra n, want er zitten altijd meer wespen in. Moet je echt zoveel kennis van de biologie hebben om het woord goed te kunnen schrijven? Dit nog los van het feit dat de commissie die het Groene Boekje van 1954 heeft geproduceerd, er op dit punt naast zat. Uit eigen waarneming weet ik dat er solitaire wespen bestaan, die dus een wespenest maken!
Nee, dan de nieuwe regeling. ‘Wespennest’ is met een extra n, want het eerste deel van de samenstelling is een zelfstandig naamwoord dat uitsluitend een meervoud op n heeft, en het is weliswaar een dierennaam, maar het tweede deel van de samenstelling is geen plantkundige aanduiding. Dank voor deze duidelijkheid! Hier kunnen we tenminste wat mee...
U begrijpt het al: ik had liever een wat simpeler regeling gezien.

http://www.sijtzereurich.biz/spellingvoorschriften.html

[Dave_S]

http://userbase.be/nieuws/isp/1017-telenet-hoger-updownload-vanaf-23092013

Er is nog werk aan de winkel in de news posts ook.

[ubremoved_15739]

Die mens kan dat allemaal heel goed uitleggen.

't Is nen Hollander. Dat verklaart al iets. Denk ik.

Alleen weet hij blijkbaar niet dat je boete met 1 t schrijft (derde paragraaf, eerste woord na de haakjes). Misschien een goeie zaak dat hij gestopt is met anderen te corrigeren.

Danny Habets blijkt een dichter te zijn.
Dichterlijke vrijheid, hé.

Maar het belangrijkste: zijn boodschap is duidelijk doorgekomen. Ook bij jou.
En dat ondanks de (doelbewuste?) fout in zijn tekst.

Dichter (Maastricht 1971), studie Nederlands van 1990 tot 1996 aan de Universiteit van Nijmegen, gedebuteerd in Nijmeegse literaire (studenten)tijdschrift Letterlik met gedichten, verhalen en columns.

Bron.

[BillyMobiel]

Beetje browsen op internet leidde me tot een wetenschappelijk artikel: https://illinois.edu/blog/view/25/76120

De eerste regels zijn: "It used to be we thought that people who went around correcting other people’s grammar were just plain annoying. Now there’s evidence they are actually ill, suffering from a type of obsessive-compulsive disorder/oppositional defiant disorder (OCD/ODD). Researchers are calling it Grammatical Pedantry Syndrome, or GPS."

[bambipower]

ik zit veel op engelstalige/amerikaanse forums. Daar maken ze er ook niet zo een drama van, als anderen schrijffouten maken. Blijkbaar zijn het vooral de nederlandstaligen die er zo dramatisch over doen.

[krisken]

't Is ook allemaal te zien hoe "erg" het is. Ik maak er op zich niet zo een drama van, maar sluit me toch meer aan bij de kant van Jack Daniels. Zo heb ik geen problemen met dt-fouten, maar kan ik mij ergeren aan de smsjes van tieners. Ik heb een aantal nichtjes/neefjes die mij een sms hebben gestuurd met nieuwjaar... Je moest echt het 3/4x lezen eer je het smsje begreep.

[on4bam]

Dt vauten vallen nog mee maar die/dat omwisselen, men i.p.v. mijn, noemen/heten door elkaar gebruiken... dat is toch een taal geweld aan doen.

[honda4life]

Maak er gewoon het beste van met de capaciteiten die je hebt, zo simpel is het.
Wie zich voor iets inzet, draagt er vroeg of laat de vruchten van (ookal besef je niet altijd op de moment zelve welk positief effect het heeft).

[AnD]

't Is ook allemaal te zien hoe "erg" het is. Ik maak er op zich niet zo een drama van, maar sluit me toch meer aan bij de kant van Jack Daniels. Zo heb ik geen problemen met dt-fouten, maar kan ik mij ergeren aan de smsjes van tieners. Ik heb een aantal nichtjes/neefjes die mij een sms hebben gestuurd met nieuwjaar... Je moest echt het 3/4x lezen eer je het smsje begreep.

Tja, dat is een teken dat je niet meer mee kan met de jeugd

[Goztow]

Te tiet ta tuu tè weih. Klappeu kik West Vloms en kschjreiv e kik da doek.

[ Post made via mobile device ]

[brubbel]

Te tiet ta tuu tè weih. Klappeu kik West Vloms en kschjreiv e kik da doek.

't Is zover. Tijd voor ondertiteling op userbase.

[butskristof]

@bambipower: ook op Engelstalige sites kan ik me mateloos ergeren aan het door elkaar haspelen van vormen als youre/you're/your, their/they're, etc. Misschien ben ik een 'grammar nazi', maar het is juist door het creëren van een eenduidige schrijftaal dat wij elkaar kunnen begrijpen door middel van geschreven taal. Als iedereen mateloos zijn zin doet rond youre/you're dan wordt het heel moeilijk voor personen die de taal nog leren om het te begrijpen.

[bambipower]

ge ziet dat het dan weer de nederlandstalige zijn, die zich mateloos ergeren, terwijl je een engelstalige niet hoort zeuren. Alsof die foutjes de tekst onleesbaar maken... ik kan in ieder geval mijn plan trekken op engelstalige, nederlandstalige, franstalige, spaanse en een beetje duitse forums. Tenzij... ze gaan pietleuteren over kleine schrijffouten

Misschien zouden we beter ook eens wat toleranter worden, verdraagzamer. Zolang tekst leesbaar is, mensen niet te corrigeren, waardoor je onderwerpen juist wel onleesbaar maakt. Misschien heeft de andere kant van de tekst wel last van dyslexie, heeft hij nooit de kans gehad om te studeren, is hij al gaan werken op zijn 14j, heeft hij de oorlog meegemaakt, is hij buitenlander of whatever.

[butskristof]

Ik beoordeel ook niemand op het feit of men fouten maakt of niet. Fouten maken is menselijk, maar ik vind het belangrijk dat mensen hier toch aandacht aan besteden en proberen zich duidelijk te formuleren. Ik moet echter op basis van mijn ervaringen zeggen dat heel veel van mijn leeftijdsgenoten (17-18 jaar) hier gewoon hun voeten aan vegen. Dàt vind ik erg.

Trouwens wat je aanhaalt over mensen met dyslexie of ouderen, ik heb zeker begrip voor die mensen. Ik probeer ook nooit mensen te beoordelen, ik ken immers hun achtergrond niet. Maar dàt is nu wel net de reden waarom degelijk onderwijs absoluut noodzakelijk is: zodat iedereen, of ze nu lang gestudeerd hebben of niet, zich correct kan uitdrukken in zijn eigen taal. Op die manier kan iedereen eenduidig met elkaar communiceren. Dit proces loopt natuurlijk niet van een leien dakje maar er zou op de lange termijn wel een zekere evolutie moeten inzitten, te beginnen bij de jeugd nu. En ik kan jullie verzekeren, de situatie daar is op dit moment schrijnend...

[Joe de Mannen]

ge ziet dat het dan weer de nederlandstalige zijn, die zich mateloos ergeren, terwijl je een engelstalige niet hoort zeuren. Alsof die foutjes de tekst onleesbaar maken... ik kan in ieder geval mijn plan trekken op engelstalige, nederlandstalige, franstalige, spaanse en een beetje duitse forums. Tenzij... ze gaan pietleuteren over kleine schrijffouten

Misschien zouden we beter ook eens wat toleranter worden, verdraagzamer. Zolang tekst leesbaar is, mensen niet te corrigeren, waardoor je onderwerpen juist wel onleesbaar maakt. Misschien heeft de andere kant van de tekst wel last van dyslexie, heeft hij nooit de kans gehad om te studeren, is hij al gaan werken op zijn 14j, heeft hij de oorlog meegemaakt, is hij buitenlander of whatever.

Dit is je reinste onzin, er zijn evenveel Engelstaligen die zich storen aan fouten tegen your/you're, their/they're enz. Nederlandstaligen zijn die zich eraan storen.
Engels is nog eenvoudiger als het op regels aankomt, als dat al niet meer lukt dan verstaan we mekaar binnenkort helemaal niet meer.

J.

[on4bam]

@bambipower: ook op Engelstalige sites kan ik me mateloos ergeren aan het door elkaar haspelen van vormen als youre/you're/your, their/they're, etc.

Net gelezen via een mailinglist:

I could here him but he couldn't here me

En dat komt van een "native speaker", een "Merkin" weliswaar maar Amerikanen spreken toch ook een soort Engels.

[butskristof]

Aan Amerikaans Engels kan ik me eveneens mateloos ergeren. Ik ben helemaal niet tegen variëteiten in talen, Nederlanders praten ook anders dan wij, maar ik luister veel liever naar iemand uit India die Engels spreekt dan naar een Amerikaan.


Sent from my iPhone using Tapatalk

[Sub Zero]

De meeste mensen met het Engels als moedertaal hebben het zwijgen aan zich. They're/their, then/than, your/you're, ... Er zijn er heel weinig die foutloos kunnen schrijven. Je kan dan moeilijk op iemand anders' kap gaan zitten he.

maar ik luister veel liever naar iemand uit India die Engels spreekt dan naar een Amerikaan.

Niet als ze je om 3u 's nachts opbellen en je plots met de stem van Apu 'Actually, I have one issue with a customer. Can you do the needful, please?' hoort. Die gasten hebben een aantal van die verzonnen dingen die ondertussen als onderdeel van de Engelse taal worden beschouwd: for the same, upgradation, please do the needful, ...

[DIBO]

ik luister veel liever naar iemand uit India die Engels spreekt

dan denk ik ook dat je er nog niet veel mee aan de telefoon hebt gehangen...

[Maglor]

Aan Amerikaans Engels kan ik me eveneens mateloos ergeren. Ik ben helemaal niet tegen variëteiten in talen, Nederlanders praten ook anders dan wij, maar ik luister veel liever naar iemand uit India die Engels spreekt dan naar een Amerikaan.


Sent from my iPhone using Tapatalk

Haha. Wacht maar tot je in de IT of zo terecht komt en met die charels in Chennai/Hyderabad/... een conf call moet doen. We zullen dan nog eens klappen.

[ubremoved_539]

En dat komt van een "native speaker"

Spijtig genoeg is dat geen echte garantie... net die mensen doen soms geen moeite (net zoals wij ook geen moeite doen voor dt-fauten).

ik luister veel liever naar iemand uit India die Engels spreekt dan naar een Amerikaan.

Huh... spreken ze daar engels Vaak vraag ik gewoon de dingen op mail te zetten omdat hun accent soms echt niet te begrijpen valt.

[Jack Daniels]

... (net zoals wij ook geen moeite doen voor dt-fauten).

fauten?????

[Maglor]

trololololol!