Internationaal geld voor een blik in de atoomkern. Twee unieke grootonderzoeksprojecten in Duitsland bekomen internationale steun. Half Europa wil zich engageren aan de constructie van een deeltjesversneller en een röntgenlaser voor onderzoek van de materiestructuur.
Aan de 675 miljoen Euro dure deeltjesversneller "FAIR", het consortium voor zware-ionen onderzoek (GSI) in Darmstadt willen tien landen deelnemen. De op 908 miljoen Euro geschatte röntgenlaser XFEL aan het Hamburgse onderzoekscentrum Desy ondersteunen negen staten. Voor beide projecten werd in een "Memorandum of Understanding" van de landen ondertekend, zo werd bekend gemaakt door het Bundesforschungs- ministerie en van "Desy".
<img src="http://upload.userbase.be/upload/tn_dasy.jpg" align="left" width="120" height="76">De röntgenlaser zou vanaf 2012 volledig nieuwe inzichten in de materiestructuur mogelijk maken. Met zijn extreem scherpe, ultrakorte röntgenbliksems zouden moleculaire en atomaire gebeurtenissen (zoals bij het ontstaan van het heelal) gefilmd en momentopnamen van atomaire details zichtbaar gemaakt worden, zo een zegsman van Desy. Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Italië, Polen, Zweden, Zwitserland en Spanje hadden zich verplicht, tegen midden 2006 vooropgesteld voor een regeringsovereenkomst voor de bouw en het uitbaten van het Europese XFEL- project op te richten.
De geplande dubbelversneller „FAIR“ met een omvang van 1100 meter zou ionen (elektrisch geladen atomen of moleculen) in een tot nu toe niet gekende intensiteit op atoomkernen schieten. Daardoor ontstaan gebeurtenissen, zoals deze bij het ontstaan van het heelal vermoedt werden. De GSI vervolgt met dit project vooral twee zwaartepunten in het onderzoek: het ontstaan van de elementen en de samenstelling der atoomkernen.
FAIR, die 2014 zal in bedrijfgenomen worden, wordt voor driekwart van het Duitse Bundesforschungs- ministerie betaald. Ook willen zich Finland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Italië, Polen, Rusland, Zweden en Spanje engageren. Een gedetailleerd tijd- en kostenplan moeten contractueel in 2006 worden goedgekeurd.
Bron: ftd.de, van 24 januari 2005
