De allerkleinste brokjes materie zijn vreemd. Elektronen vliegen tegelijkertijd door een linker- en rechterspleet in een scherm, lichtdeeltjes tollen tegelijkertijd links- en rechtsom om hun as, tot een meting ze in één van de twee toestanden dwingt. Nou kennen natuurkundigen dat bizarre gedrag al bijna een eeuw, maar het blijft verbazen: soms communiceren deeltjes sneller dan het licht. Zulke kwantumverstrengeling zorgt dat deeltjes die uit dezelfde bron komen, nog tijden in contact staan en kunnen overleggen over hoe ze allebei op situaties zullen reageren. Zo kunnen lichtdeeltjes bijvoorbeeld zorgen dat de een altijd linksom draait als de ander rechtsom tolt, ook als de metingen en dus het keuzemoment kilometers van elkaar zijn.
![Afbeelding](http://www.kennislink.nl/upload/210427_962_1218714433393-dorpjes_glasvezelnet.jpg)
De twee dorpjes Satigny en Jussy liggen 18 kilometer van elkaar en zijn via glasvezelkabels verbonden met een natuurkundig laboratorium in Genève. Via de kabels is onderzocht hoe snel verstrengelde lichtdeeltjes, die ook na hun gezamenlijke ontstaan blijven communiceren, te weten komen wat er met het andere deeltje gebeurt.
Voor de perfecte coördinatie van kwantumverstrengeling, moeten de lichtdeeltjes vliegensvlug overleggen. Natuurkundige Nicolas Gisin van de Universiteit van Genève mat hoe snel ze dat doen, door twee informatiedelende fotonen (lichtdeeltjes) via glasvezelkabels naar dorpjes op 18 kilometer van elkaar te sturen. Bij aankomst werden hun eigenschappen gemeten, en de fotonen bleken minstens 10.000 keer sneller dan het licht met elkaar te hebben afgesproken wat voor meetresultaten ze zouden laten zien.
De communicatie tussen verstrengelde deeltjes gaat volgens de meeste natuurkundigen letterlijk oneindig snel; de 10.000 keer de lichtsnelheid van Gisin zou een ondergrens zijn. Door het experiment op verschillende tijden uit te voeren, wisten Gisin en collega's uit te sluiten dat reistijdverschillen, door de beweging van de aarde om de zon, de twee fotonen hielpen op tijd met elkaar te overleggen. Praktisch nut heeft het onderzoek niet - door de willekeur waarmee kwantumdeeltjes kiezen welke toestand ze willen zitten, valt er bijvoorbeeld geen oneindig snelle dataverbinding mee te maken.
Bron: http://www.kennislink.nl/web/show?id=210425