windows 10 end of life 14/10/25 > Alternatief Linux Mint

[bvhalst]

Onlangs 2 dames geholpen om hun win10 pc een nieuw leven te geven. IT profiel: mails consulteren, op websites surfen (nieuws, banking, belastingen invullen) en soms Youtube, foto's bekijken, muziek beluisteren...
Laptops in kwestie:
1. HP 17-AK025 - 12GB ram DDR4- AMD Quad-Core A10-9620P - 256SSD - bouwjaar 2017: werkte normaal onder windows 10
2. HP Pavillion G7 - 4GB ram DDR3 - AMD dual core A6 - 512 HDD - bouwjaar 2011 : stond windows 10 op, maar onbruikbaar traag

Beide laptops niet windows 11 compatibel.

Beide dames eerst gezegd dat ze in oktober hun spaarpot mochten aanspreken om een nieuwe laptop te gaan kopen... maar toch even wat research gedaan naar een alternatief OS, want ik vond het (zeker die van 2017) jammer dat die zo maar weggegooid zouden worden...

Mijn oog viel op Linux Mint - editie Xfce (lichtste van de 3 versies) - support april 2029. https://www.linuxmint.com/
Naast Windows pc's, kan ook op mac (intel) draaien.

Bootable USB stick gemaakt met BelenaEtcher. Heel simpel.

Laptop 1:
- USB geboot, alles werkte out of the box
- installatie + post-installatie 2u
- komt native met o.a. Firefox, Thunderbird (mail), Libreoffice, Pix (foto's), Rhythmbox,...
- er is een linux mint app store beschikbaar om vb. VLC (mediaspeler) en RustDesk (cross platform - om assistentie op afstand te geven) (naast vele andere apps).
- laptop draait extreem vlot, start correct op en alles werkte out-of-the-box. Geen extra drivers nodig gehad.
- Printer en scanner werd automatisch gedetecteerd en waren direct bruikbaar.

Laptop 2: (ik dacht, lukt nooit, maar....)
- idem ! Installatie zonder problemen en niet langer dan laptop 1.
- laptop start op in 2-3 mins (ik tel tot ik een browser kan openen) en werkt stukken vlotter dan windows 10.
- gmail, de morgen, vrtnws allemaal correct te consulteren.
- Pix app om foto's te bekijken werkt goed (haalde automatisch de foto's binnen)
- Youtube: na 10 seconden haperingen, streamde goed (geen 1080 uiteraard). VRTMax- vanaf de kwaliteit op 480 stond, geen haperend beeld meer) - verder heb ik dat beestje niet gepusht.
- gebruiker wil geen itsme gebruiken, maar enkel de kaartlezer (zucht).
EID software https://eid.belgium.be/nl) is beschikbaar ook voor Linux Mint (deb) maar is niet voldoende. Onderstaand commando in de terminal
cd Downloads
sudo apt install ./eid TAB
sudo apt update
sudo apt install eid-mw eid-viewer
reboot
install the beid addon for firefox, close and open your browser.

2 laptops (voorlopig) gered van de schroothoop . Dames zijn beiden heel tevreden, leercurve was zeer beperkt tot mijn grote verbazing (hoe de PC uitzetten is minder intuïtief, de rest is zoals in een oude windows versie).

[ddd]

Mooi werk!
Indien mogelijk, had ik in laptop 2 dan toch eerst een SSDtje gestoken van €10-€20.

[Sinna]

Idd.: in laptop 2 kan nog altijd een SATA SSD'tje: dat zal een merkbare snelheidsverbetering geven.

[bvhalst]

Die wou geen kosten maken.

Zelf SSD en upgrade ram gedaan van een Mac mini 2012 en mijn eigen MacBook Pro 2012 en zijn nog altijd in gebruik. SSD had idd een heel grote impact!

[ddd]

Ik denk dat je hier op het forum wel een gratis 128GB SSD kan vinden...

[devilkin]

Ik ga het ook eens bekijken. M'n ouders hun infrastructuur is ook te oud voor Windows 11, dus misschien kan dit werken. Ze zijn wel redelijk verknocht aan hun default programma's maar misschien....

[bvhalst]

Ik raad aan om gewoon eens met de usb op te starten en er met hen eens door te gaan. Kost niets en omvat geen risico, want je wijzigt nog niets aan Windows
Voor veel zaken is er een open source alternatief.

[ddd]

Als je in het Google ecosysteem zit, en alles in de browser kan doen, is ChromeOS Flex ook een optie: https://chromeos.google/products/chromeos-flex/

[bvhalst]

Bij testen op mijn Mac 2012 Intel krijg ik Linux werkende… wat ik wel ontdekte is dat mijn Timemachine (Apple backup) niet kon gelezen worden.
Dus nu weet ik dat ik manueel een backup kan maken op een schijf geformatteerd met vb exfat. Want als macOS plots de geest zou geven en ik zou willen overschakelen op Linux, dan zou ik graag nog mijn gegevens hebben.

[liegebeestig]

Mijn proxmox virtuele windows 10 lijkt ook niet upgradeable, of vergis ik me?

Kan libre office onzichtbaar voor anderen excel en word docs lezen met macro's?

Plus: wat met al die Windows Software voor pakweg Laadpaal instellingen en andere domotica. Toch vaak alleen maar Windows...

[woutervh]

Standaard cinnamon editie geprobeerd voordat je xfce probeerde?

[bvhalst]

voor laptop 2: hoe lichter, hoe beter
voor laptop 1: eerst Ubuntu (normale versie) via USB boot geprobeerd, maar had zwart scherm. Snelle google en de grafische kaart werd niet native ondersteund (geen zin om te prutsen). Via chatGPT de specs van de laptop ingegeven en daar kwam Xfce uit... met misschien een mogelijkheid van Mate.
Xfce leek me toegankelijk voor een niet IT persoon (software was toereikend, menu overzichtelijk)... dus daar maar voor gegaan.

[Ordon]

Zorin OS

Gebaseerd op Ubuntu.
Grafisch heeft het "wat weg van" Windows (& macOS.)

+ 6 Premium desktop layouts maar enkel in de Pro.


Om gewoon wat te surfen en e-mailen is er voldoende voorhanden buiten Windows.

[bvhalst]

er zijn idd veel verschillende Linux distro's... ik kende Ubuntu maar heb me dan laten leiden door chatgpt naar linuxmint (Xfce support tot april 2029).

Doel van deze post is om mensen, die een niet upgradebare win pc hebben (of mensen kennen) naar win11, ervan te informeren dat er ook valabele alternatieven bestaan. Dit najaar, na de stop van security updates van win 10, zullen er veel computers weggegooid worden en nieuwe gekocht worden, en dat is heel jammer. Dus iedere PC die kan "gered" worden, is een PC die nog enkele jaartjes verder kan draaien.

Nu draai ik zelf Mac OS Sequioa door Opencore (macbook pro mid 2012), maar bij elke update houd ik een beetje mijn hart vast of het nog zal werken (is mijn enige machine). Ik ben nu aan het overwegen om misschien ook over te stappen naar een Linux omgeving... (zal een lang denkproces worden, tenzij Apple iets doet waardoor MacOS niet meer kan gekraakt worden door Opencore...). In alle geval zal ik mijn data eens manueel backuppen op een externe schijf met exfat (formaat dat MacOS kan lezen en Linux)

[Ordon]

Mijn daily driver is al jarenlang Linux.
Zowel desktop als laptop.
Af en toe Windows nog eens opstarten (dual boot) om updates binnen te halen.

Op de Linux machines staat ook VirtualBox met een Windows voor het geval ik toch Windows nodig heb voor een kleine prulleke.

[bvhalst]

wine?

[Ordon]

Nja, mocht Wine geen tekortkomingen hebben...
Maar dat is niet het geval.

Voor een paar euro is Windows geactiveerd (en draait die native of gevirtualiseerd).

Welke zijn de tekortkomingen van Wine onder Linux?

Volgens Perplexity:

## Tekortkomingen van Wine onder Linux

**Compatibiliteit en functionaliteit**

- Wine maakt het mogelijk om veel, maar zeker niet alle Windows-programma's onder Linux te draaien. Sommige applicaties werken niet of slechts gedeeltelijk, en vooral bij geavanceerde of recentere software kunnen er problemen ontstaan[4][8].
- Games en applicaties met anti-cheat systemen of specifieke hardware-eisen presteren vaak slechter of werken helemaal niet, ondanks compatibiliteitslagen zoals Wine, Lutris en Proton[3].

**Veiligheidsrisico's**

- Wine introduceert een belangrijk veiligheidsrisico: het maakt Linux kwetsbaar voor kwaadaardige Windows-programmatuur. Windows-virussen en malware kunnen via Wine uw persoonlijke bestanden (zoals documenten, foto's en muziek) aantasten, omdat Wine deze bestanden toegankelijk maakt voor Windows-software[4][6].
- Het is praktisch onmogelijk om Wine volledig af te schermen van uw persoonlijke bestanden. Zelfs als u de standaardmappen aanpast, blijft het risico bestaan dat kwaadwillende software schade aanricht[4].

**Beheer en schijfruimte**

- Elk geïnstalleerd Windows-programma krijgt zijn eigen Wine-prefix (aparte omgeving), wat zorgt voor een forse toename in schijfruimtegebruik. Een lege Wine-prefix kan al honderden MB's innemen, en met meerdere programma's kan dit snel oplopen[5].
- Verschillende Wine-versies kunnen naast elkaar geïnstalleerd worden, wat nog meer ruimte kost[5].

**Technische problemen en onderhoud**

- Wine en afgeleiden zoals PlayOnLinux leveren soms verouderde of incomplete systeemlibraries mee, wat kan leiden tot installatieproblemen of slecht functionerende programma's, vooral op 64-bits systemen[5].
- Voor sommige programma's is de installatie-informatie verouderd, waardoor installatie kan mislukken of programma's niet goed werken[5].

**Alternatieven**

- Voor kritieke of onmisbare Windows-programma's wordt vaak aangeraden om een virtuele machine met Windows te gebruiken, of een dual-boot systeem op te zetten. Dit biedt meer compatibiliteit en veiligheid dan Wine[4][6].

## Samenvatting

Wine is een krachtig hulpmiddel, maar heeft duidelijke tekortkomingen op het gebied van compatibiliteit, veiligheid, schijfruimtegebruik en technisch onderhoud. Voor sommige toepassingen kan het een uitkomst zijn, maar voor kritische of gevoelige software is het veiliger om alternatieven zoals een virtuele machine te overwegen.

Citations:
[1] https://www.strato.nl/server/verschille ... s-windows/
[2]
[3]
[4] https://makkelijkelinuxtips.blogspot.com/p/wine.html
[5] https://compusers.hcc.nl/docman/softwar ... linux/file
[6] https://makkelijkelinuxtips.blogspot.co ... gheid.html
[7] https://tweakers.net/nieuws/217706/wine ... s-uit.html
[8] https://linuxmag.nl/overstappen-op-linux/

---
Answer from Perplexity: https://www.perplexity.ai/search/welke- ... opy_output

[devilkin]

Los van het feit dat je hier gewoon LLM output zit te copy pasten en deze info ook onvolledig is, kan je dan minstens de moeite doen om het in phpbb format te houden, met de juiste tags?

[Ordon]

Misschien moet je uwe AI-Gemini eens terug in gang duwen én uitrollen?

[on4bam]

Misschien kunnen we het ook bij menselijke ervaringen houden i.p.v. AI c/p?

[Ordon]

Ik had het inderdaad kunnen houden bij "Wine heeft tekortkomingen".

Dat is de kern van de zaak natuurlijk.

Nu zijn er een aantal punten verder toegelicht door AI en klachten over:

• copy pasten van LLM
• de informatie onvolledig is
• "correcte phpbb format" (welk dat format dan ook moge zijn)
• liever menselijk ervaringen i.p.v. AI copy past (al mijn ervaringen in verband met Wine neerschrijven zou nogal een héél lang bericht worden...)

't Ja, ...

Edit: typo.

[bvhalst]

kern van de zaak is hoe zo veel mogelijk laptops redden door alternatieven op windows te verkondigen... om zo de schroothoop te verminderen. Zou er geen infocampagne moeten begonnen worden (overheid) en zo techwaste verminderen?
Hopeloze zaak? Misschien... maar sommige mensen hebben ofwel weinig geld, of zijn gehecht aan hun pc...
Ik vermoed dat de meesten zelfs nog niet weten dat MS de stekker er zal uit trekken

[cptKangaroo]

Er is een Long-Term Servicing Channel (LTSC) versie van Windows 10 die updates zal krijgen tot minstens 2032, bedoeld voor het Internet-Of-Things -- volledige naam is "Windows 10 IoT Enterprise LTSC".

Misschien dat Microsoft nog van gedacht verandert qua security updates voor de gewone Win10, eens ze zien hoeveel 'holdouts' er niet willen verhuizen naar Windows 11?

Over enkele jaren worden ARM-gebaseerde chips mogelijk de vervanger van x86 waarvoor dan een Windows ARM versie nodig is, en ook voor gamers is er hoop om niet meer vast te hangen aan DirectX van Microsoft, gezien Steam toch meer en meer inzet op eigen hardware.

[thomasdb]

bron : googlesearch
When adding "/product server" switch to setup.exe install , in the Windows 11 setup directory, it BYPASSES the Windows 11 hardware requirement checks.

hier heeft dat toch gewerkt ,weet niet of dat nu ook nog kan
als de huidige 10 installatie een legitieme registered install is dan toch
het cmd command is wel niet op de gemounte install iso drive folder maar een map dieper denk ik

mijn 'te oude' pc draait gewoon 11 hierna had eerst 10
ik zie het niet zitten om te switchen naar linux, laat staan de hardware te vervangen vooraleer hij echt te traag is
het is wat oneerlijk dat oudere hardware zonder tpm uitgesloten is, maar het is misschien wel minder veilig zo hmh
+ je kan zelfs ook een harde schijf waar het al opstaat van een nieuwere computer, in een oudere steken
dat start gewoon op hoor. zelfs met maar een core2duo cpu, en ook niet trager dan windows 10, 11 lijkt sneller zelfs

[ITnetadmin]

Er is een Long-Term Servicing Channel (LTSC) versie van Windows 10 die updates zal krijgen tot minstens 2032, bedoeld voor het Internet-Of-Things -- volledige naam is "Windows 10 IoT Enterprise LTSC".
Misschien dat Microsoft nog van gedacht verandert qua security updates voor de gewone Win10, eens ze zien hoeveel 'holdouts' er niet willen verhuizen naar Windows 11?

Het risico daar is dat bepaalde programmas, zoals browsers, op een bepaald moment win 10 "niet meer zullen ondersteunen"; wat in het beste geval betekent "als het werkt is het goed, werkt het ni, trek uwe plan", en in het slechtste geval voeren ze gewoon een version check uit en werkt het nimeer als die win10 detecteert.

Ik hoop dat ze nog van gedacht veranderen, want dit zou de eerste keer in decennia zijn dat er maar 1 windows versie "tegelijk" ondersteund wordt.
Ten tijde van win8.1 (launched 2013) werd zelfs winXP (end of life 2014) nog gesupport (da's 5!! versies tegelijk dus: XP, Vista, 7, 8, 8.1).

Een goed voorbeeld is Firefox, die recent toch beslist hebben om hun v115 legacy (de laatste ESR die nog win7/8 ondersteunt) nog maar ns te verlengen omdat een significant percentage van users nog altijd op die versies zit.

En hoewel ITers al jaren "dreigen" om naar Linux over te stappen, merk ik nu dat er wel degelijk beweging inzit.
Ik vind zelf ook dat je toch 10 jaar levensverwachting mag hebben van een laptop en desktop, en dat win11 gewoonweg hardware eisen stelt die veel recentere toestellen soms niet halen ("koop maar rap ne nieuwe"), zal bij velen de laatste druppel zijn; geen commodification van IT hardware aub, het zijn geen GSMs he.
Ikzelf bouw mijn desktops ook altijd om minstens 10 jaar te halen voor primary use, en nog een paar jaartjes als secondary ook; voor de prijs dat je ervoor mag dokken mag dat ook wel he. Same for laptops, graag minimum 6-8 jaar primary use. (Beiden mits midlife upgrades)

[AnD]

Op mijn laptop gebruik ik al jaren linux, wel over de jaren verschillende distro's, zoals Debian, Ubuntu, nu de laatste jaren Mint Linux. Maar ben ooit begonnen rond 2004 en als ik een nieuwe laptop had werd Windows eraf gegooid en een linux distro er op.

In de begin jaren ging niet alles van een leien dakje, dikwijls aan het kloten met wifi of de grafische (geintegreerde) kaart. De laatste jaren werkt het meestal "out of the box" ook al voor andere mensen Linux geïnstalleerd ipv Windows.

Op m'n desktop heb ik het ook al geprobeerd maar is soms een heel gedoe, ik ben dikwijls met audio bezig en dan is veel gemaakt voor Windows.

[blaatpraat]

When adding "/product server" switch to setup.exe install , in the Windows 11 setup directory, it BYPASSES the Windows 11 hardware requirement checks.

hier heeft dat toch gewerkt ,weet niet of dat nu ook nog kan
als de huidige 10 installatie een legitieme registered install is dan toch
het cmd command is wel niet op de gemounte install iso drive folder maar een map dieper denk ik

mijn 'te oude' pc draait gewoon 11 hierna had eerst 10
ik zie het niet zitten om te switchen naar linux, laat staan de hardware te vervangen vooraleer hij echt te traag is
het is wat oneerlijk dat oudere hardware zonder tpm uitgesloten is, maar het is misschien wel minder veilig zo hmh
+ je kan zelfs ook een harde schijf waar het al opstaat van een nieuwere computer, in een oudere steken
dat start gewoon op hoor. zelfs met maar een core2duo cpu, en ook niet trager dan windows 10, 11 lijkt sneller zelfs

Deze truuk is inderdaad de gekende manier om het toch voor elkaar te krijgen.
Weet wel dat MS al gezegd heeft dat ze dit gaan verwijderen.
Alsook: de grote updates werken niet meer, dus je zou dit jaarlijks moeten doen dan.

Er is een reden dat ze TPM verplichten, lijkt mij, en ze hebben al aangekondigd dat ze het gaan beginnen afdwingen.

Heb ik al upgrades op deze manier gedaan? Zeer zeker.
Raad ik het aan? Zeker niet.

[streulma]

Mijn grootmoeder van 87 gebruikt al +10 jaar Linux.
Ze werkt met Ubuntu Mate en speelt spelletjes in een (verouderde) geïsoleerde Firefox met Java (die spelletjes van Seniorennet draaien maar tot Java 1.6).
Ze speelt "Zelfde Spel" en "Woordenzoeker".
Op Windows zou het geen waar zijn daarmee.
Ze kocht zich verleden jaar nog een nieuwe laptop.

[heist_175]

Ik heb andere ervaring: een "handige neef" van de oma van mijn vrouw heeft haar jaren geleden ook een Linux (geen idee welke) aangepraat.
Het ding heeft er 3 jaar voornamelijk gestaan. Alle lessen die zij volgde (fotografie, mail, ...) gingen uit van een Windows-pc en dus kon ze thuis niet oefenen.

Ook al ben ik geen fan van e-waste: als je een W11-waardige pc/laptop kan kopen voor €150, waarom dan allerlei toeren uithalen?
N00bs een Linux geven, vind ik niet zo evident, W11 "fixen" om TPM te omzeilen duurt ook maar zolang het duurt, ...

[bvhalst]

Tja, ken je doelgroep hè. Beide dames doen enkel internet, mail via Gmail of Outlook, wat brieven typen en foto’s bekijken.
Kan allemaal met Linux.

[AnD]

Op de computer van mijn nonkel van nu 85 jaar heb ik ook Linux Mint gezet, ervoor Ubuntu, die werkt daar al heel wat jaren mee.
Ook vooral voor wat internet, mail, foto's bekijken, chatten, spelletjes en torrents
Heel in het begin had die Windows (xp dacht ik) toen die begon met zijn pc avontuur, maar dan scheelde er altijd iets.
Sinds die met Linux werkt zijn er heel zelden problemen.