Starlink als alternatief voor brakke coax-/vdsl- providers / fiber

[koenraaddeconinck]

Om het topic 'Ziggo verlaagt prijzen' had @Kenniey Starlink als alternatief geadviseerd. Ik was zeer enthousiast en blij, vooral omdat er vanuit ellende op professioneel vlak (cf. permanenties/wachtddiensten, werkende in een ziekenhuis) een einde zou komen aan de onbereikbaarheid van mezelf als medewerker en voor mezelf van data, door uitvallen van internet.

Bij deze het resultaat:

1. Bij overleg met de ICT- directie van het ziekenhuis direct: 'njet' en de mededeling dat als ik toch zou kiezen voor 'Starlink', ik persoonlijk juridisch aansprakelijk zal gesteld worden voor lekken van medische gegevens. Blijkbaar zijn er al een 3-tal antecedenten geweest in het verleden, vooral security issues.
Ik rapporteer alleen maar, nogmaals, ik ben geen IT'er maar qua beveiliging, zou één en ander niet beantwoorden aan de IT-policy die ik bij aanwerving in het ziekenhuis ondertekend heb.

2. Ze hebben me volgende link ook doorgestuurd met reviews die zouden stroken met ervaringen van meerere gebruikers:
https://nl-be.trustpilot.com/review/starlink.om.

3. De maandelijkse abo-kost van 50 euro per maand wil ik gerust neertellen om van alle ellende en hinder op professioneel valk verlost te zijn maar ...

a. de noodzakelijke hardware - lees - basispakket - kost 349 € te vermeerderen met standaarden/mounts, kabels, etc. om de zaak - afhankelijk van de specifieke constellatie van uw woning/tuin met bijhorende obstakels om de zaak goed en wel in werkting te kunnen stellen.
Blijkbaar komen er soms zelfs installateurs aan te pas bij mensen die er niet in slagen om ...

b. de kwaliteit van verbinding is afhankelijk van de plaatsing van de ontvangstunit, hetgeen me logisch lijkt maar in bepaalde gebeiden is dit geen sinecure naar ik verneem. Dus nood aan installateurs met bijhorende kostprijs.

4. Problemen met levering van de vooropgestelde hardware - die je op voorhand dient te betalen - resulteert allesbehalve in zekerheid van vlotte en laat staan, snelle levering.

5. De klantendienst: naar ik verneem, 'it s****' maar bon, dat is ook zo bij TN en PX

6. Ik moet nog altijd mijn internet TN abo houden want anders geen TV en mijn 3 gezinsleden houden vast aan hun digibox.

Dus .. punt 1 alleen al, maakt het voor mij al een 'no go'. Dus verder wachten op 'Godot' (fiber) en aanmodderen met TN in de hoop dat ze hier ooit de speld in woestijn vinden die de problemen veroorzaak op het coax netwerk hier.

Toch dank voor de tip !

PS: iemand die weet waar hier het databeveligingsrisico kan schuil gaan bij gebruik van dit Starlink-medium?

[raf1]

Beste optie op korte termijn is VDSL2 met 5G-failover. Proximus moet u in principe een aansluiting kunnen geven, desnoods dus via 5G. Eventueel moet je de aansluiting afdwingen via de Ombudsman Telecom.

Ondertussen natuurlijk Telenet behouden tot je een werkende verbinding hebt die niet op de brakke coaxkabel steunt.

[gvo7]

Hoe kan een IT organisatie een carrier verantwoordelijk stellen voor de beveiliging van de remote users van zijn eigen organisatie?
Je moet in Belgie maar een manhole op straat open leggen en je kan "meekijken" wat er over de lijn gaat.
Dit is geen verhaal van starlink vs een belgische carrier.
Toont eerder aan dat er weinig tot geen goede beveiliging aanwezig is in deze organisatie om remote werkers op een veilige manier te laten connecteren naar "het werk"

[VossyGamer]

@raf1 Ik heb hier theoretisch ADSL (10/1 Mbps) liggen (staat nog zo in Proximus haar systeem), maar dit werd 5 jaar geleden weggehaald uit de hele straat bij werken. Ik wil gerust wel eens Proximus proberen als dat kan via 5G. Maar is de FUP dan ook 3 TB of maar 300 GB? Want 300 GB is veel te weinig. Ik heb hier toevallig gisteren over geïnformeerd en de klantendienst zei dat ze mij niet kunnen verder helpen. Dus hoe gaat die 5G oplossing in zijn werk, en kan dat dan ook als er geen ADSL/VDSL ligt? Dus stand-alone 5G? En is dat dan dezelfde prijs als gewoon internet? Ik ben echt benieuwd.. want er is hier praktisch niets over te vinden. Dit staat ook nergens op de website van Proximus als ik mij niet vergis.

[M_016]

@VossyGamer
Als er geen dsl (vdsl/adsl) meer beschikbaar is op uw locatie kan het voorstel van raf1 (dsl met 4G/5G fallback) u uiteraard ook geen soelaas bieden

Concreet Proximus biedt/bood soms een dsl&4G "Tessares" oplossing aan voor dsl-lijnen met lage snelheid (bv. 10/1) op voorwaarde dat er voldoende 4G dekking is op uw locatie en de capaciteit/bezetting van de plaatselijke mobiele antenne dit toelaat aan de prijs van de gewone Proximus dsl abonnementen
https://www.wavenet.be/fr/services-it/t ... unication/
Deze oplossing is evenwel blijkbaar enkel geschikt voor internet (niet voor TV)

[on4bam]

Alleen al uit ethische overwegingen zou ik Starlink al niet overwegen. Ik heb begrip voor je problemen maar zou dan toch eerder de suggestie van Raf volgen.

[koenraaddeconinck]

Hoe kan een IT organisatie een carrier verantwoordelijk stellen voor de beveiliging van de remote users van zijn eigen organisatie?
Je moet in Belgie maar een manhole op straat open leggen en je kan "meekijken" wat er over de lijn gaat.
Dit is geen verhaal van starlink vs een belgische carrier.
Toont eerder aan dat er weinig tot geen goede beveiliging aanwezig is in deze organisatie om remote werkers op een veilige manier te laten connecteren naar "het werk"

De IT- policies zijn zeer streng. Het gaat hier om medische gegevens die o.m. door de wetgeving als 'extreem gevoelig' gecatalogeerd worden met bij datalekken, boetes die niet mals zijn. Los daarvan ook de imago schade indien blijkt dat iemand zijn medische situatie zo maar te capteren is.

En verder ... ik heb me te schikken naar de IT-policy van mijn werkgever en zo niet, kan ik opstappen.

Verder is ook een dure zaak, fragiele technologie afhankelijk van plaatsing reveiver/schotel, mogelijke obstakels, ook gevaar van slechte kwaliteit van verbinding door andere zenders of bronnen van interferentie in de buurt + klantendienst die niet werkt ... Lijkt me veel geld om van de regen naar de drop te lopen, mocht mijn werkgever dit al toestaan.

Ik ga me eens in @Raf1 zijn 5G-piste verdiepen.

[splinterbyte]

@koenraaddeconinck
Als het geen buitenlands bedrijf (Starlink) mag zijn is er ook nog Orange Satellite: https://www.orange.be/nl/producten-en-d ... -satellite
Alleen doen ze vaag over hun FUP (Starlink ook)

Hoeveel data volume doe jij over internet? Als het beperkt is dan kan je een SIM van een provider die je goede ontvangst geeft in een 4G/LTE modem steken .

Heb je overigens geen GSM met SIM van het werk gekregen dan, waarover je eventueel kan tetheren en zulke dingen doen?

[gvo7]

De IT- policies zijn zeer streng. Het gaat hier om medische gegevens die o.m. door de wetgeving als 'extreem gevoelig' gecatalogeerd worden met bij datalekken, boetes die niet mals zijn. Los daarvan ook de imago schade indien blijkt dat iemand zijn medische situatie zo maar te capteren is.

En verder ... ik heb me te schikken naar de IT-policy van mijn werkgever en zo niet, kan ik opstappen.

Ik werk zelf voor een organisatie (sommigen noemen het ook wel een instelling) waar security en trust key zijn. De policies bij ons zijn minstens even hoog als die van de medische sector. Bij ons is het dan ook vrij simpel. Ieder personeelslid heeft een "gesloten" werkstation dat volledig beheerd wordt door de IT-afdeling, gaande van OS, applicaties tot het kleinste script dat op het werkstation uitgevoerd moet worden. Applicaties met gevoelige data kunnen niet geraadpleegd worden door remote users.
Als remote users wordt bij ons alle communicatie getunneld naar de datacenters waar de nodige inspecties gebeuren, niemand kan meekijken in deze communicatie, het maakt dus niet uit welk onderliggend medium je gebruikt.

Vandaar mijn reactie, feit dat de IT-afdeling zo reageert toont vooral dat ze hun zaken niet op orde hebben. Het is dan ook een publiek geheim dat ziekenhuizen geen geld hebben voor IT-security.

Als mijn werkgever mij zou verbieden om bvb een satelliet verbinding te gebruiken (starlink of een europees alternatief) dan moeten ze zelf een werkend alternatief aanbieden.

[thomasdb]

u zegt
6. Ik moet nog altijd mijn internet TN abo houden want anders geen TV en mijn 3 gezinsleden houden vast aan hun digibox.
maar ,u kan ook enkel tv (iconic) nemen zonder internet bij telenet, kost iets minder dan 22€ @ per maand zonder huur digicorder/tvbox
u kan dan eveneens nog steeds de app en telenet.tv gebruiken, als uw huidige provider geen vpn is, vele vpn's blokkeren ze sinds nieuwjaar
wel moet dan uw modem op de coax aangesloten blijven voor de interactiviteit en tv op aanvraag
althans ik heb dit zo nu, weet niet of het nog steeds mogelijk is

[koenraaddeconinck]

Als mijn werkgever mij zou verbieden om bvb een satelliet verbinding te gebruiken (starlink of een europees alternatief) dan moeten ze zelf een werkend alternatief aanbieden.

Ja, wettelijk is een werkgever verplicht een werknemer de nodige materialen en middelen ter beschikking te stellen die hij nodig heeft voor de uitoefening van zijn functie maar ... tussen wet en praktijk staan heel wat obstakels.

Inderdaad, vaak gaat het om altijd om financiën en priorteiten maar finaal zou ik mijn job niet graag verliezen ...

[devilkin]

Tenzij telewerken een verworven recht is bij de werkgever, zal die gewoon zeggen: "u weet waar het kantoor is".

Ik heb zelf geen weet van problemen met de beveiliging van Starlink, behalve dat alles denk ik sowieso wel door servers in de VS zal passeren.

En er is misschien nog wel een wettelijke reden: er is zero manier om te verifiëren waar je werkt, dus indien er vragen rijzen over werklocatie of je hebt een ongeval, of taxatie vragen,... Redenen zat lijkt me.

[Emile51]

Mijn broer woont al enkele jaren in "La Douce France".
Gebruikt nu al 2 jaar Starlink, kijkt naar prijs/kwaliteit: zeer goed.
Is apolitiek en heeft dus geen ethische bezwaren.

[raf1]

@raf1 Ik heb hier theoretisch ADSL (10/1 Mbps) liggen (staat nog zo in Proximus haar systeem), maar dit werd 5 jaar geleden weggehaald uit de hele straat bij werken. Ik wil gerust wel eens Proximus proberen als dat kan via 5G.

Aansluitbaarheid en de te verwachten snelheid kan je checken op https://www.proximus.be/internetsnelheid

Als Proximus je geen werkende internetverbinding kan leveren over het vaste netwerk, moeten ze toch een individueel voorstel kunnen doen voor internet via 5G. De modaliteiten moeten dan in principe overeenkomen met het vaste netwerk dus 3 TB FUP.

Dat is dan een individueel aanbod, verwacht niet dat Proximus dit aanbiedt als je 50 Mbps VDSL kan krijgen.

[gvo7]

Ik heb zelf geen weet van problemen met de beveiliging van Starlink, behalve dat alles denk ik sowieso wel door servers in de VS zal passeren.

En er is misschien nog wel een wettelijke reden: er is zero manier om te verifiëren waar je werkt, dus indien er vragen rijzen over werklocatie of je hebt een ongeval, of taxatie vragen,... Redenen zat lijkt me.

Starlink heeft 2 onderverdelingen in hun formule. Woning en roaming. Bij de eerste formule is uw locatie fixed en dus geweten.

Als we de latency zien via starlink (25-30ms) dan ga je nooit via US (dan zit ja al snel aan +100ms latency). Het user signaal wordt naar een starlink uplink station gestuurd in de buurt van de user.

Overzicht van de starlink ground locations: https://starlinkinsider.com/starlink-gateway-locations/

[satsurfer]

Hoe kan een IT organisatie een carrier verantwoordelijk stellen voor de beveiliging van de remote users van zijn eigen organisatie?
Toont eerder aan dat er weinig tot geen goede beveiliging aanwezig is in deze organisatie om remote werkers op een veilige manier te laten connecteren naar "het werk"

Waarom moet je gaan vragen aan uw baas, welke ISP je gaat kiezen (geen slapende honden wakker maken)? Is toch niet aan de baas om mee te beslissen. Zelfs al zou je elke dag op een gratis hotspot van de BIB gaan werken.
Ik log in via een VPN verbinding op mijn werk (2 soorten VPN, ene nog meer beveiligd dan de andere blijkbaar)
Soit, als je een goede 5G ontvangst hebt, zou ik een fritzbox plaatsen in je huis. goedkoper en veiliger en minder latency dan die Musk zijn brol.

@koenraaddeconicnk Had jij geen Orange indertijd (samen met mij?) Dat werkte toch?

[devilkin]

Gezien de beperkte hoeveelheid groundstations (volgens deze site, de geen idee hoe accuraat)... Blijf ik er wel bij dat men geen idee heeft in welke regio je zit.

https://starlinkinsider.com/starlink-gateway-locations/

[gvo7]

Geen idee of de locatie van een ground location er eigenlijk toe doet. Voor bepaalde services breek ik ook uit via Orange Paris en via Telenet moet het internationale verkeer ook verlopen via moeder Liberty Global (in London) ook al heeft Telenet betere paden liggen. (Vestzak, broekzak operatie)

Klanten van Starlink in BE krijgen ook Belgische IPs toegewezen zoals:
169.155.240.0/24,BE,BE-BRU,Brussels,
169.155.241.0/24,BE,BE-BRU,Brussels,
169.155.242.0/24,BE,BE-BRU,Brussels,
169.155.243.0/24,BE,BE-BRU,Brussels,

Volledige lijst te vinden op https://geoip.starlinkisp.net/feed.csv

En als je een VPN service gebruikt, kan je u altijd verstoppen, ongeacht de carrier die je gebruikt.

[devilkin]

Vandaar ook dat bepaalde sterk gereguleerde bedrijven dat niet zomaar toelaten.

[cadsite]

Is apolitiek en heeft dus geen ethische bezwaren.

Sinds wanneer is ethiek enkel aan politiek gebonden?

[koenraaddeconinck]

@koenraaddeconicnk Had jij geen Orange indertijd (samen met mij?) Dat werkte toch?

Aanvankelijk wel. Met meerdere buren zijn we enkele jaren geleden heel tijdelijk overgestapt naar 'Orange' toen de problemen met TN al enkele maanden bleven aanhouden en TN van de daken schreeuwde dat het de installaties binnenshuis waren die niet koosjer waren. Maar wat bleek al vlug; als Orange klanten kregen we al na enkele weken, dezelfde problemen als diegenen die bij TN gebleven waren en 'Orange' zei dat ze TN gingen verplichten om hun coax-vodden op te lossen waarop TN antwoordde dat het de thuisinstallaties waren die niet OK waren ... De bal werd aanhoudend over en weer gekaatst.

Dan maar terug naar TN met velen in de hoop dat TN zo sneller iets zou ondernemen.

Het vervolgverhaal is gekend: tig van techniekers die ernstige netwerkproblemen meldden en op den duur niet meer wilden langs komen of pro forma kwamen bij oproepen om te zegggen: "het coax netwerk in de buurt (dat Orange dus ook gebruikt), bulkt hier van de storingen" en TN ... gaf niet thuis tot massale klachten bij het BIPT volgden.

Nu is het SWAT team van TN aan het zoeken naar een speld op het strand maar da's weer een ander verhaal in een ander topic.

En er is misschien nog wel een wettelijke reden: er is zero manier om te verifiëren waar je werkt, dus indien er vragen rijzen over werklocatie of je hebt een ongeval, of taxatie vragen,... Redenen zat lijkt me.

De belangrijkste afspraak voor telewerk bij ons = simpel:
- max 3d / week.
- opdrachten die fysieke aanwezigheid op het werk vereisen, hebben prioriteit = geen telewerk mogelijk.
- je moet permanent bereikbaar zijn tijdens de werkuren en bij permanentie-opdrachten; er zijn natuurlijk gevallen van overmacht.
Het enige wat actief gecontroleerd wordt, is dat je het gemiddelde van 3d niet overschrijdt tijdens een periode van 3 maanden alsook het feit dat thuiswerk, geen overuren kan impliceren.
- de laptop heb ik van het werk en die is geconfigureerd door 'ICT'.

Je moet zelf wel over het materiaal beschikken om thuis te kunnen werken: internetverbinding, smartphone en/of vaste tel.

En lokatie is niet zo zeer een probleem. Spreekt voor zich dat als je thuiswerk opgeeft in je planning en op deze momenten geen dienstverplaatsing vooraf aankondigt en je komt dan een ongeval tegen om het even waar, dan is dat natuurlijk geen arbeidsongeval.

Bij ons is men dus zeer soepel in die dingen maar ... je moet natuurlijk bereikbaar zijn en ik heb uiteindelijk wel de problemen met TN kunnen documenteren na tussenkomst van het BIPT. Verwacht wordt dat ik wel op zeer regelmatige basis aantoon naar welke oplossingen aan het zoeken ben. Dus op dat vlak mag ik dan nog niet klagen.

Ik heb ook al eens geopperd dat als mijn netwerk niet goed genoeg is voor thuiswerk, dat het ook niet goed genoeg is voor (zelfs niet of onderbetaalde) permanentie-opdrachten en dan wordt het natuurlijk heeeeeeeeeeeeeeeel stil.

Nu - offtopic - maar toch: thuiswerk levert werkgevers aanzienlijke besparingen op: geen verwarming van kantoren, minder elektriciteitsverbruik, toename van parkeerfaciliteit bij ons in het ziekenhuis, en minder afwezigheid door ziekte. Wanneer je je niet kan verplaatsen door bv. een verstuiking of een breuk, waren dit vroeger ziektedagen. Maar met een breuk/verstuiking en nog veel andere zaken - bv. rugklachten - kan je eigenlijk wel perfect van thuis uit werken ...
Maar nu terug on-topic ...

[gvo7]

Vandaar ook dat bepaalde sterk gereguleerde bedrijven dat niet zomaar toelaten.

Vandaar ben ik ook benieuwd welke bedrijven dat zijn en hoe ze dat in policies/arbeidscontracten verwerkt hebben alsook met welke argumentatie. En niet met een melding van "dat is niet veilig".

Zelf werk ik in een sector die overgereguleerd is. En bij ons is de policy vrij duidelijk. De content blijft in Europa en als je met Amerikaanse bedrijven werkt dan moeten ze hun services in Europa aanbieden. En minstens voldoen aan het EU-U.S. Data Privacy Framework. Maar dit geldt voor services die het bedrijf afneemt, niet voor de prive opstelling van de personeelsleden.

On topic: voor alle duidelijkheid, zelf zou ik ook kiezen voor een 5G oplossing boven een satelliet oplossing.
Latency gaat over het algemeen lager zijn en download/upload snelheden gaan beter zijn. Prijs (initiele aankoop) gaat niet veel verschil maken. Als je deftige 5G hardware (cradlepoint, peplink, teltonika) koopt met buitenantenne ben je ook al snel +300 euro kwijt. (Bedrijven die starlink zouden verbieden zullen mi ook goedkopere chinese 5g hardware verbieden)

[koenraaddeconinck]

Starlink voor mij een 'no go'. Als er ergens iets misloopt met medische gegevens terwijl ik voor deze provider kies, dan staat me één en ander te wachten.

Resterende alternatieven als mogelijke oplossing:
- PX 5G zoals gesuggeerd door Raf en andere topic-gebruikers
- ik heb ook Eurofiber voor alle zekerheid gecontacteerd want die kunnen mij wel aansluiten (hebben hier al tal van wijken in de stad voorzien van fiber op minder dan een jaar tijd, ook straten waar geen bedrijven/zelfstandigen gevestigd zijn > gaan ze zich op termijn toch ook tot particulieren richten?) FK en PX kunnen daar misschien eens op stage gaan om te zien hoe komt het dat voor hen wel vergunningen van gemeentebesturen dan blijkbaar uit de lucht vallen?
- oplossing van de huidige impasse met het coax netwerk: het SWAT team levert enorme inspanningen en is vlot aanspreekbaar maar men vindt de oorzaak maar niet = zoektocht naar spreekwoordelijke speld op het strand? = geen oplossing op korte termijn?
- PX fiber: lijkt me ook niet op korte termijn een optie. Heb nog eens aan iemand met een commercieel verantwoordelijke functie bij PX gevraagd of zij voor geen beetje duidelijkheid kan zorgen en ze gaat de nodige stappen ondernemen. Ik houd jullie hiervan op de hoogte in het FK- topic
- Het samenwerkingsverband tussen FK en TN lijkt me een dode letter = dus ook niets van te verwachten.

Dit is mijn conclusie op dit moment. Sorry voor de laatste off-topic paragraaf maar ik denk dat als ik dit alles met flarden post in de verschillende topics, dat de samenhang dan verloren gaat.

[gvo7]

Ben je zeker dat er al fiber ligt waarmee Eurofiber u kan aansluiten? Hun site zegt ook dat ze mij kunnen aansluiten. Maar ik ben 100% zeker dat hier geen fiber aanwezig is in de grond.
Bij Eurofiber gaat het waarschijnlijk zo zijn dat ze u kunnen aansluiten mits ze de nodige graafwerken kunnen doen en die setup kost gaan ze doorrekenen en je mag rekening houden met een lange doorlooptijd (vergunningen aanvragen enzo ...)

[SpecialK]

Misschien een beetje opportunistisch, maar ik werk voor een vendor die SASE oplossingen aanbiedt. Als uw werkgever zich zorgen maakt over het mogelijk lekken van medische gegevens over welke ISP dan ook, dan moeten we eens praten. Want dan klopt er iets niet in hun setup...

[gvo7]

@SpecialK Vermoedelijk al een vendor dat de tender gewonnen heeft van SHIELD vzw?

[SpecialK]

Nee, ik denk dat die door Palo Alto gewonnen is. Ik werk bij een concurrent van hen. Volgens Gartner zijn we sterker in SSE, dus dan blijven er niet meer veel over

[gvo7]

Dan weet ik inderdaad over welke vendor het gaat

[Devilzown]

Indien je een GSM mast in de buurt hebt kan je Microwave Fiber overwegen indien beschikbaar.
Komt wel met een aardige kost up front (4700 euro toen wij aan het informeren waren bij Proximus vorig jaar).